Kleed l‘espoire van Isabel Ferrand

Elke dinsdag komt beeldend kunstenaar Isabel Ferrand naar het Detentiecentrum om naailes geven aan de vrouwen die ingesloten zijn. Ze doet dit omdat ze erg geraakt is door de situatie van de vluchtelingen en dit haar manier is om haar betrokkenheid te tonen. Over deze naailessen zegt ze;

‘Zodra ik daar ging zitten met een tas vol lapjes en een naaimachine gebeurde er wat. Meteen waren er vrouwen die gingen meedoen. Als je samen met je handen bezig bent vallen taalbarrières weg. Het bijzondere van deze activiteit is dat er iets tevoorschijn komt dat de moeite waard is. De eerste middag al maakt iemand die nog nooit heeft genaaid een mooi tasje. Deze vrouwen hebben nauwelijks nog eigenwaarde over. Ze hebben zoveel ellende meegemaakt en er zijn zulke grote zorgen over de toekomst. Ineens ontdekken ze dat ze iets kunnen, iets heel concreets. De naailes vormt een kleine time out, waarin vrouwen van veel nationaliteiten en culturen elkaar ontmoeten en elkaar vooruithelpen. Het naaien is een bron van vreugde.’

In 2017 vraagt het Museum van IJsselstein aan Isabel om een werk te maken voor een expositie over Weven. Ze vraagt de vrouwen van het Detentiecentrum om op zijden linten in hun eigen taal wensen voor de toekomst te borduren. Van de veelkleurige linten weeft ze een prachtig kleed, dat maar één bezwaar heeft: de vrouwen zelf zullen het nooit kunnen zien. Het idee wordt geboren om een tweede kleed te maken voor het stiltecentrum van het Detentiecentrum.

Aan het kleed l’Espoir, dat afgelopen week in het stiltecentrum is opgehangen, werd gedurende enkele maanden door vele vrouwen van binnen en buiten het Detentiecentrum gewerkt. Op zijden stroken staan in tenminste 15 talen talloze wensen geborduurd. Het is aangrijpend om te lezen hoe de wensen van de ingesloten vrouwen ver boven hun eigen situatie uitreiken. Ze hopen op een leven zonder angst voor alle mensen. Ze borduren een wereld vol vrede voor iedereen. Naast vrede in alle talen komen de woorden liefde en hoop het vaakst voor. Twee woorden raken onmiddellijk het hart: You matter. Jij doet ertoe!

De laatste middag dat er aan het kleed wordt gewerkt schuift een Pakistaanse vrouw aan tafel aan. Ze is kort geleden met haar gezin opgepakt en zal de volgende dag in alle vroegte naar Polen worden uitgezet. Daar kwamen ze Europa binnen. Het christelijke gezin Israël is uit Pakistan gevlucht na de moord op hun achtjarige dochtertje. In Pakistan zijn ze hun leven niet zeker, dus als Polen ze terugstuurt… De angst is groot. Het is 4 maart 2018. Buiten voor het hek voegt een groep verslagen mensen uit Epe zich bij onze wake. De familie woonde anderhalf jaar in Epe en was daar goed bekend. Binnen borduurt mevrouw Israël een dankwoord aan alle mensen die het gezin hebben gesteund en opgevangen. Eerst in het Urdu en dan in het Engels. De gedachte dat haar woorden voorgoed in het kleed zullen zijn opgenomen is een grote troost. Zo kan de familie voor altijd laten weten wat zij zelf in Epe hebben ervaren: You matter!

Tekst uitgesproken bij de 150ste wake voor Detentiecentrum Zeist

8 april 2018