Gebed op 2 februari 2025


Doe mij recht Heer
Want ik ben onschuldig
Ik stel mijn vertrouwen op U
Niet op de machthebber
Bescherm mij als ik voor de krijgsraad sta
In een proces met valse getuigen en verzonnen bewijzen
Ik ben niet te gaast aan hun tafel
Ik toast niet op hun parties
Ik ben geen lid van hun partij
Ik zit niet in hun organisatie
Ik ben geen aandeelhouder in hun zaak
Er is niets tussen hen en mij Doe mij recht Heer
Want ik ben onschuldig
Ik stel mijn vertrouwen op U 
psalm 25/26 (uit: Protest achter prikkeldraad- moderne Zuid-Amerikaanse psalmen van Ernest Cardenal)

Gebed tijdens deze wake

Dit gebed werd gebeden bij de wake Zeist. U wordt allen uitgenodigd er op eigen wijze aandacht aan te besteden. Dan zijn we in gebed verbonden!

Goede God, die nieuw begin zijt

niet alleen in de tijd

toen, destijds, en later, ooit eens,

maar die nieuw begin zijt

als houding in het hier en nu

steeds opnieuw

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

voor hen voor wie wij waken

hoe donker de omstandigheden ook lijken

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

ook al staan zoveel seinen op het wereldtoneel 

op donkerrood

Raak ons aan dit nieuwe jaar 

met wie Gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

in ieder van onze eigen levens

als wij gevangen zitten

in sleur

bevangen zijn

door luiheid

bezorgd zijn

of het ons nog wel gegeven is

of Ú óns nog wel gegeven bent

wakker in ons en in al voor wie waken

díe houding aan,

die toekomst opent

de hoop levend houdt

en de liefde gaande.

Wakker Ú in ons aan

Die zijt hoop, liefde en gerechtigheid voor allen.

Hier en nu.

Amen.

Gebed wake 5-1-2025

Goede God,

die nieuw begin zijt

niet alleen in de tijd

toen, destijds, en later, ooit eens,

maar die nieuw begin zijt

als houding in het hier en nu

steeds opnieuw

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

voor hen voor wie wij waken

hoe donker de omstandigheden ook lijken

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

ook al staan zoveel seinen op het wereldtoneel 

op donkerrood

Raak ons aan dit nieuwe jaar 

met wie Gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

in ieder van onze eigen levens

als wij gevangen zitten

in sleur

bevangen zijn

door luiheid

bezorgd zijn

of het ons nog wel gegeven is

of Ú óns nog wel gegeven bent

wakker in ons en in al voor wie waken

díe houding aan,

die toekomst opent

de hoop levend houdt

en de liefde gaande.

Wakker Ú in ons aan

Die zijt hoop, liefde en gerechtigheid voor allen.

Hier en nu.

Amen.

Welkom en waarom waken wij…

Welkom allemaal. Welkom Wakers. (door Klaas Eikelboom)

Deze wakes hebben altijd twee kanten. De eerste is die van een protestactie. We willen duidelijk maken dat we het ergens niet mee eens zijn. En een protest is in deze tijd op zijn plaats, als reactie op de besluiten van dit kabinet. Het strengste asielbeleid ooit roepen onze bewindslieden trots.

En let op de subtiele manipulatie die zich verschuilt achter de keuze voor het woord streng. Het is te begrijpen dat ze het woord hardvochtig niet wordt gebruikt. Dat maakt zichtbaar dat gezinnen en relaties uit elkaar gerukt worden. Ook het woord restrictief wordt vermeden. Dat geeft veel neutraler aan dat mensen worden tegengehouden. Nee, de keuze is streng, alsof het verlangen van de vluchteling naar een veilig bestaan een misdaad is.

De andere kant van de wake is die van een kerkdienst. Dat klinkt meer ingetogen als protest. Soms maak ik daar handig gebruik van. Als hier een noodwake is, omdat hier een gezin opgesloten zit dat we kennen, ben ik verplicht de burgemeester te informeren. De wake heeft de vorm van een viering, schrijf ik dan altijd op. Dat klinkt geruststellend. Deze vierende en biddende mensen maken vast niets kapot. Tot nu toe heeft de burgemeester de politie niet ingeschakeld.

Wat is een wake voor een soort dienst? We waken vaak bij de stervenden. En we leven nu in de tijd van Allerzielen, we bezoeken nu diensten waarin we de mensen gedenken die ons ontvallen zijn. We noemen dan hun namen op. We denken na over hun leven, en we geven ruimte aan de rouw.

De filosoof Judith Butler heeft hier een scherpe observatie over rouwen. Bij rouwen over het verlies van een leven geven we ook aan dat een leven waarde heeft. En leven dat rouw verdient, is ook leven dat beschermd moet worden. Ze gebruikt hier het woord mournebility voor, rouwwaardigheid. En wij maken als maatschappij een groot verschil tussen groepen. De ene group is rouwwaardiger als de andere, verdient meer bescherming als de andere.

En daar heeft Butler een schrijnend voorbeeld bij, uit de vorige Gaza oorlog. Ook toen werden er scholen gebombardeerd en kwamen kinderen om het leven. Maar is er altijd de tegenwerping: Hamas, gebruikt kinderen als menselijk schild. En kijk wat dat dit doet in je hoofd. Je ziet geen kind meer, maar een schild. En een schild is een wapen, wapens moeten vernietigd worden, en die vernietiging is een succes, want nu kan de vijand zich niet meer verschuilen. En zo hoeven we de pijn niet meer te voelen, ons hart kan zich nu verharden.

Door om het kind te rouwen, erkennen we dat het beschermd had moeten worden. Het was geen wapen, het was een kind, dat zijn leven verloren heeft.

Simone en ik zijn rond zeven oktober naar een kerkdienst geweest in Amsterdam, waar gebeden werd voor de slachtoffers van de huidige Gaza oorlog. Tijdens de hele duur van de dienst werden de namen voorgelezen van de slachtoffers in Gaza, van jong naar oud. En toen na anderhalf uur de dienst beëindigd was, werd net de naam van het eerste kind van twee jaar voorgelezen.

Wat wij hier doen heeft ook veel met rouw te maken. Als een familie, in de vroege ochtend wordt opgepakt en hierheen gebracht, is dat voor de mensen om hen heen een traumatische gebeurtenis. De kinderen die vorige week nog bij je in de klas zaten, of op je sportvereniging, of op de balletschool zijn verdwenen. Dat is een verlies ervaring.

Hier bieden we een vorm, om dat zichtbaar te maken. We proberen vlak bij ze te komen, hier voor het hek en de andere kant van het detentiecentrum. En we proberen met ze in contact te komen, door hun namen over het hek te schreeuwen. We proberen iets van het afgenomen afscheid terug te geven.

Daarmee zeggen we dat het leven dat deze gezinnen hier in de Nederland leven, leven is. Dat het bescherming verdient, en dat hun gedwongen vertrek verlies is. En zo ontkrachten we de boodschap van de huidige politiek, dat dit geweld een oplossing zou zijn voor iets.

Juist door de vorm van een rouwdienst is de wake een krachtig protest.

Extra wake 14 juli

N.a.v. de extra wake van 14 juli verscheen er in het kerkblad van de Paaskerk in Baarn een artikel geschreven door Kees Kruijswijk Jansen

Ik ben hier vanwege de vrijgevigheid van God.

Deze zomer citeerde ds Jos van Oord in de dienst in de Paaskerk een jongen, “Ik ben hier vanwege de vrijgevigheid van God”. Ze waren bij de omheining van Kamp Zeist. Ze stonden bij de hoge muur waarachter de gezinnen die uitgezet moeten worden, worden vastgehouden tot het moment van vertrek. Het was het Kyrië moment in de dienst dat Jos erover sprak, een moment van ‘Heer, ontferm U’. Je zou willen, zei hij, dat de vrijgevigheid van God zou doorwerken in de besluiten van onze bestuurders. Jos zei ook “Hoe je God ook ziet, hij/zij staat voor vrijgevigheid. Dat moet onze geest prikkelen, op de been zetten naar mildheid, welwillendheid, ruimhartigheid. Zo geef je Gods vrijgevigheid een menselijk gezicht.”

Ik stond deze zomer ook bij die muur, op een zondag in juli. Het was een extra Wake bij de poort van het detentiecentrum van kamp Zeist vanwege het gezin Babayants. Die week waren ze in alle vroegte van hun bed gelicht in het AZC in Emmen en naar Kamp Zeist gebracht en opgesloten. Ze zouden maandagavond op het vliegtuig worden gezet naar Oezbekistan, een vader en moeder met vier kinderen van 20, 14, 10 en 3 jaar. Tien jaar geleden vluchtten ze uit Oezbekistan, de jongste twee werden in Nederland geboren.

We liepen die zondag naar de muur waarachter het gezin werd vastgehouden. Zo’n honderd mensen waren er, waaronder het voetbalteam van de twintigjarige zoon, de dansgroep van het oudste meisje en de schoolklas van haar jongere zusje. Ook Defence for Children was er vanwege de zorg om de kinderen. Vanuit de Paaskerk waren Hillie Klingenberg en ondergetekende daarbij.

De namen van de gezinsleden werden gescandeerd, Aram, Ariana, Amelia, Aleksa, en die van de ouders Aleksandr, Karina. Aangrijpend was hun reactie, het bonzen op de ramen, hun stem uit het gebouw. Onze schaamte was voelbaar, hoe in ons vrije land met asielzoekers, en zeker met de kinderen wordt omgegaan.

Op de dag van de uitzetting, de maandag, zou de voorzieningenrechter hun zaak nog eens bekijken. De uitkomst daarvan is dat hun zaak wordt uitgesteld, dat de minister beter moet motiveren waarom het voor de kinderen veilig genoeg is om naar Oezbekistan terug te keren. De jongste twee zijn daar nooit geweest, immers geboren in Nederland. Voorlopig mag het gezin hier blijven.

Is een Wake dus zinvol? Je kunt tegenwerpen dat het gaat om uitgeprocedeerde asielzoekers. De rechter heeft toch gesproken?! Ja, maar het zijn geen criminelen die achter de tralies moeten, zeker niet als er kinderen in het spel zijn. In de zitting op maandag zei de landsadvocaat dat het de schuld van de ouders is dat ze het zo lang gerekt hebben om in Nederland te blijven. De reactie van een van de kinderen was dat je de schuld van de ouders niet mag verhalen op de kinderen. Die woorden staan ook in de bijbel, lang geleden schreef de profeet Ezechiël ze in zijn boek. Kinderen mag je niet, nooit, afrekenen op wat hun ouders hebben gedaan of nagelaten.

“Ik ben hier vanwege de vrijgevigheid van God”. Is een Wake daarom zinvol? Bij iedere waken is het voelbaar dat het om mensen gaat, mensen die alles hebben achtergelaten omdat hun leven bedreigd werd. Deze mensen die geen criminelen, maar wanhopig, mensen die het waard zijn om ze een hart onder de riem te steken, om ze te laten voelen dat er nog mensen zijn die hen ter harte gaan. Het gaat niet om het ontkrachten van een rechterlijke uitspraak, maar het gaat om mensen die alles achter hebben gelaten omdat het niet veilig voor was om te blijven waar ze waren. Ze hunkeren er naar om te leven, net als wij. Het is zinvol om hun namen te noemen en ze zo aan de vergetelheid te ontrukken.

Het is mooi dat het gezin uitstel heeft gekregen, laten we hopen en bidden dat het uitstel geen afstel wordt, dat er iets zichtbaar mag worden van de vrijgevigheid van God.

Kees Kruijswijk Jansen

Tekening van Ariane tijdens detentie (zie ook https://www.wakezeist.nl/in-het-nieuws/)
                                             

foto’s: veel belangstelling uit Emmen en support van Defence for Children

Racisme en collectieve straffen: wat is hier ‘fantastisch’ aan?

Als onderdeel van ‘De situatie nu’ werd op de wake van 1 september een opiniestuk van Bas Keemink, dat vrijdag 30 augustus 2024 in Trouw stond, voorgelezen.

Op woensdag 14 augustus bezocht de minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber het detentiecentrum van Rotterdam. Ze was erg complimenteus over het centrum en de werknemers. Op haar sociale media stond dat werknemers hier ‘fantastisch’ werk doen en in een persbericht dat de werknemers volgens haar een ‘medaille’ verdienen. Pijnlijk, aangezien de instelling al sinds de opening in 2010 onder vuur ligt vanwege zelfmoorden, racisme, onrechtmatig inzetten van collectief straffen, isoleercellen en visitaties en het feit dat het centrum op een gevangenis lijkt, terwijl dit niet mag.
In het detentiecentrum Rotterdam zitten driehonderd onschuldige mannen vast. Zij hebben geen strafbaar feit gepleegd, maar worden vastgehouden omdat ze geen verblijfspapieren hebben. Nederland kent drie verschillende vreemdelingendetentie- centra en die van Rotterdam staat, op z’n zachtst gezegd, niet bekend als het beste. Zowel in 2013 als in 2015 pleegde een gedetineerde zelfmoord in het centrum.
In 2013 ging het om de Russische activist Aleksandr Dolmatov en in 2015 pleegde een Zuid-Afrikaanse man zelfmoord. In plaats van te stoppen met het vastzetten van onschuldige mensen heeft het detentiecentrum een andere oplossing bedacht om zelfmoorden tegen te gaan. Uit een rapport van Amnesty International, Dokters van de Wereld en het Landelijke Ongedocumenteerden Steunpunt in 2020 blijkt dat bij vermoedens van suïcidaliteit mannen in een isoleercel worden gezet. Dit gebeurt bijvoorbeeld een dag voor uitzetting.
Hier stopt de kritiek niet. In 2023 meldde een rapport van de Raad van Europa dat er in het detentiecentrum sprake is van geweld en racistische opmerkingen van werknemers tegen gedetineerden. In hetzelfde rapport staat dat gedetineerden vaak 23 uur in hun cel worden opgesloten en maar één uur per dag mogen ‘luchten’. De reden? Personeelstekort. Het is nogal cynisch dat de krapte op de arbeidsmarkt ervoor zorgt dat potentiële werknemers nog slechter worden behandeld in plaats dat ze gewoon mee mogen draaien in de maatschappij.
Dan heb ik het nog niet eens gehad over de kosten. Een gedetineerde in het detentiecentrum kost 250 euro per nacht. Velen zitten achttien maanden vast, om vervolgens te worden ‘geklinkerd’: op straat gezet. Waarom? Het uitzetten lukt niet. Een paar maanden later worden ze dan ergens gesignaleerd en weer naar het detentiecentrum gebracht waar alles weer van voren af aan begint.
Het centrum voelt daarmee vooral als een falend deportatiecentrum. Het enige dat het veroorzaakt is mensenleed en onnodige kosten.

Bas Keemink is journalist en filosoof

Extra wake voor de familie met 4 kinderen

Op 8 september hebben ruim 70 mensen, waaronder 20 kinderen hebben deelgenomen aan de extra wake voor de familie van Hamoudi (8 ), Omar (7), Hassan (5) en Julia (bijna 1) uit Katwijk. Het gezin verblijft nu al 7 jaar in Nederland, in afwachting van een verblijfsvergunning. En nu worden de kinderen met hun ouders een veilige toekomst ontnomen, door hen eerst vast te zetten in een detentiecentrum met het oog op daarna uitzetten naar Jordanie. Tijdens de wake riep Herman Stomphorst (Childsupporto) op om de rechten van het kind te betrekken bij de besluitvorming door de rechter. Kinderen uit het AZC hieven hun spanborden omhoog! ‘Waarom blijven kinderen zo lang zonder verblijf?’ Denk aan de toekomst van kinderen! Een eerlijk kinderpardon’. Vervolgens wandelden we door het bos naar de achterkant van het detentiecentrum (7000 stappen). Daar hebben we de namen van de kinderen en hun ouders geroepen; over de hoge muur heen. Hamoudi, Omar, Hassan, Julia, Ibrahim en Zein: we zijn hier voor jullie! We komen op voor een nieuw kinderpardon, dat gewortelde kinderen en hun ouders een toekomst hebben in Nederland. We shall overcome, someday, we believe!

Situatie Nu

Uitgesproken door Gijs Wildeman op de wake 5 mei 2024

Vandaag 5 mei 2024 , vieren we onze bevrijding. Vanzelfsprekend dat vieren toch? We waren vijf jaar van 1940 – 1945 bezet door het nazi regiem van de Duitsers. Meer dan 100.000 Nederlandse joden, Sinti’s en Roma’s zijn op
beestachtige wijze behandeld en vergast, vermoord in de vernielingskampen zoals Auswitschz, Sobibor, en meer In
totaal waren er rond de 250.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers. Duizenden buitenlandse soldaten lieten het leven om
ons te bevrijden. Ja, dan mag je dankbaar zijn en dan kun je de vrijheid vieren. Laat het rood, wit en blauw wapperen.

En toch hebben mensen ook soms moeite om het te vieren. Want 79 jaar na onze bevrijding is er volop oorlog. Tussen
Rusland en Oekraïne tussen Israel en Hamas waar Palestijnse burgers de dupe van zijn, alles kwijt en honger. In
Soedan is een burgeroorlog en miljoenen mensen moeten vluchten. Doodgaan in de Sahel landen is er elke dag en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. En je voelt het in die 79 jaar van vrede dat de oorlog weer dichtbij is. Reden te meer om die vrijheid vast te houden. En dat we ook anderen de vrijheid gunnen. Aan vluchteling bijvoorbeeld, wan let
wel, je vlucht niet zo maar voor de lol. Nee, ze komen uit oorlogsgebieden en van plekken waar de honger is en armoede. Vluchten en in handen van mensensmokkelaars, neer gezet op gammele boten met een grote kans dat je kunt verzuipen en als je het dan al haalt kom je in smerige kampen terecht, vol en de hygiëne is ver te zoeken. Het lijken soms wel concentratie kampen.
En hier in Nederland waar we onze vrijheid vieren zijn er politieke partijen al maanden bezig om van alles te bedenken om de vluchtelingen opvang te stoppen de grens te sluiten en nog liever ze uit te zetten. Je schaamt je toch
rot als Nederlander vooral op Bevrijdingsdag En die partijen weten toch dat er Europese regels zijn waar je je aan te houden hebt. Gastvrij Nederland? Hoe onfatsoenlijk we waren tegen die paar Nederlandse Joden die terug kwamen, we woonden al in hun huizen en gebruikten het meubilair. We lieten ze nog boetes betalen die ze voor de oorlog gekregen hadden.
Vrijheid, ja zeker voor ons zelf. Voor de vluchtelingen moest er zelfs een wet komen om gemeenten te dwingen ze op
te nemen. Ik lees en hoor wel dat je de herdenking van WO II op 4 mei niet moet verwarren met andere zaken. Ik durf dan te zeggen dat je de ogen sluit voor de werkelijkheid. We herdenken toch ook de schatoffers van de Vredesmissies in Korea, Libanon, Afghanistan, Mali en meer. Altijd weer oorlog. Twee of meer partijen die elkaar naar het leven staan. En vaak ook nog met de gedachte dat de Eeuwige aan hun kant staat. Maar de Eeuwige vindt oorlog zinloos het geeft allen maar verdriet. En de hoge dames en nog veel meer de Hoge heren bedenken die strijd en de kleine mens is de dupe. De soldaat sneuvelt en de burger lijdt honger en moet vluchten. Dat zijn dan toch mensen die je op moet vangen waarvoor je bezig moet zijn. Die recht hebben op een eerlijke procedure en Gelukkig is er dan
Vluchtelingenwerk Nederland. In 2023 werden er 73.000 personen geholpen met de asielprocedure, 37000 mensen werden maatschappelijk geholpen om zich maatschappelijk te settelen. En voor 4000 mensen werd gezinshereniging aangevraagd. En zeker er zijn heel veel mensen die gastvrij willen zijn.
Veilige en georganiseerde duurzame migratie is wat Europa moet doen in het belang van de landen zei Paus Franciscus vorig jaar tegen groepen jongeren. Anders bestaat het risico dat de toekomst van mensen wordt uitgewist en barrières rechtvaardigt en zo levens verbrijzeld worden aldus de Paus.
Alle mensen moeten in vrijheid worden geboren en hebben recht op leven in veiligheid. Als je slachtoffer bent heb je het recht om naar een ander land te gaan en te vragen jou te beschermen.
Laten we geloven en hoe dan ook blijven hopen dat eens de dag zal komen dat de zwaarden zijn omgesmeden tot ploegijzers en allen die na ons komen niet meer weten wat oorlog, honger en geweld en discriminatie is. Vluchten niet meer nodig is. En wij hier niet meer hoeven te staan.