20 jaar waken: 2 november 2025

zie video reconstructie Schipholbrand

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: Herdenkingsmonument-Schipholbrand-2.jpg

herdenkingsmonument Schipholbrand

Aanleiding Op zondag 2 november herdachten wij de Schipholbrand van 2005 in het cellencomplex Schiphol Oost, waar 11 mensen om het leven kwamen. Uit onderzoek bleek, dat het cellencomplex, een detentie- en uitzetcentrum, niet veilig was.  Als gevolg daarvan werden de 110 overlevenden overgeplaatst naar Detentiecentrum Zeist in Soesterberg.

Er waren 3 sprekers op de wake van 2 november, zij spraken over 20 jaar waken voor het detentiecentrum Zeist.

Eerste wake DC Zeist (6 November 2005) Els Brouwer-Elferich (91)

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: Elas-Brouwer.jpeg

links: Els Brouwer

rechts: Marian van Giezen

Hoe is het zo gekomen? Het LOS (Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt) had ons gevraagd om ook eens wat te doen voor de ongeducumenteerden die opgesloten zaten in het Detententie centrum in Soesterberg. ‘Dat is tenslotte vlakbij voor jullie’, was de constatering. Wij, dat waren de leden van de WKOV (Werkgroep Kerkelijke Ondersteuning Vluchtelingenwerk), waaraan zo’n zeven kerkgenootschappen in Zeist deelnamen. We waren er een beetje verlegen mee, want: wat konden we doen? Toen was er de Schipholbrand: donderdag 27 Oktober 2005. Vijf dagen later zaten we bij elkaar in een reguliere vergadering: verslagen over wat gebeurd was: 110 overlevenden overgeplaatst naar hier, weer opgesloten na die vreselijke ervaring! We voelden, nu móeten we wat en snel. Zo rees de gedachte: een wake bij het centrum! Daar is niet veel voor nodig: licht, fakkels, stilte, liederen, gebed. En vooral publiciteit, veel publiciteit!! Zo stonden er die volgende zondag, 5 dagen later, veel mensen hier op deze zelfde plek. Jullie waren er ook al, Tetske en Pieter Wout bv. Een groep vrouwen olv Anja Meulenbelt, die in Utrecht bij elkaar waren en zeiden: ‘kom daar gaan we heen, het kan nog’!  Het was ontroerend en vroeg om herhaling en is nooit meer gestopt. Mede dankzij jullie…

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: bloemen.jpeg

Ik ben Pieter Wout van de SP-Zeist en wij (de SP) waren aanwezig bij de eerste wake in 2005. Wat kan onze betekenis zijn, dat was een vraag die we vooraf niet konden beantwoorden, maar het betrof Zeist en dus waren we erbij. Snel werd duidelijk wat we politiek konden betekenen. Eerst werd op het gemeentehuis ontkend dat er in Zeist honderden vluchtelingen structureel werden opgesloten. Dat kon men niet volhouden, bewijzen waren er voldoende. Toen volgde vanuit het gemeentebestuur de ontkenning dat er kinderen in Kamp Zeist werden opgesloten. Maar al snel kwamen de voorbeelden hiervan naar buiten. Met de actie “geen kind in de cel” is de SP het van harte eens en hieraan hebben we met grote inzet meegewerkt. Maandelijkse waren we hiervoor in het centrum van Zeist met de petitie bezig. We hebben de gemeentesecretaris opgeroepen en ook Koos Jansen, toenmalig burgemeester, zijn we dankbaar dat hij de 80.000-ste handtekening zette onder de petitie. De SP-ZEIST is betrokken gebleven bij de wake. We hebben samen ook dingen bereikt, maar het feit dat in Zeist nog steeds kinderen worden opgesloten is uitermate triest. En dus een reden om, ook na 20 jaar, te blijven waken.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: Revijara.jpeg

Revijara Oosterhuis, namens het Meldpunt Vreemdelingendetentie
Lieve mensen,
Vandaag staan we hier, twintig jaar na het begin van de wake.
Twintig jaar na de Schipholbrand van 2005, waarin elf mensen het leven verloren.
Honderdtien overlevenden werden daarna overgebracht naar Vreemdelingendetentie Zeist. Dat je te nauwe nood bent ontsnapt aan de dood en dat dan nog vrijheidsontneming prioriteit heeft voor de overheid blijft voor mij onbegrijpelijk. En er is sindsdien nooit meer een reden geweest om te stoppen. Helaas.
Vandaag “vieren” we nu de twintigste verjaardag.
Zonder taart, zonder ballonnen.
Maar met herinnering, met respect, en met vasthoudendheid.
Want twintig jaar later is dit nog steeds nodig. We waken om stil te staan bij wat geweest is, en om van te leren voor wat nog moet komen.
Ik duik met jullie in een stukje geschiedenis, in de hoop hier lessen uit te trekken. Want juist vandaag is dat zo broodnodig. Twintig jaar geleden, zaten kinderen letterlijk in de cel. Tussen andere volwassenen.
De regels van toen maakten geen onderscheid tussen kinderen en volwassenen. De cellen waren kaal, het daglicht beperkt, en er waren nauwelijks voorzieningen. Maatschappelijke organisaties sloegen alarm.
Amnesty International, Defence for Children, INLIA, Kerk in Actie — en ook wij, Stichting LOS — begonnen verhalen te verzamelen, rapporten te schrijven, en politici te informeren. We vormden een coalitie: Kinderen horen niet in vreemdelingenbewaring. En we deden een petitie waar 100.000 handtekeningen op kwamen. Daarna begon de roep om verandering luider te klinken. De publieke verontwaardiging groeide.
Het werd steeds duidelijker wat wij al wisten: detentie schaadt kinderen.
Het tast hun gevoel van veiligheid en vertrouwen aan, het veroorzaakt slapeloosheid en angst.
Daaruit ontstond de landelijke campagne “Geen kind in de cel”.
Een brede coalitie van mensenrechtenorganisaties, waaronder stichting LOS, die één duidelijke boodschap had:
Kinderen horen niet opgesloten te worden. Punt.
In die jaren begonnen ook politieke partijen en Kamerleden vragen te stellen. Langzaam, heel langzaam, kwam erkenning: dat detentie van kinderen “alleen in uiterste noodzaak” zou mogen.
Maar het duurde nog jaren voordat er iets echt veranderde.
In deze jaren is ook het Meldpunt Vreemdelingendetentie opgericht, namelijk in 2010. Een plek waar mensen die vast zitten gehoord kunnen worden en een monitor van detentieomstandigheden. Er kwamen nieuwe detentiecentra, speciaal gebouwd voor vreemdelingen. In 2010 werd ook het detentiecentrum Rotterdam gebouwd. In 2012 opende het justitieel complex Schiphol, ook speciaal voor vreemdelingendetentie.

De huidige afbeelding heeft geen alternatieve tekst. De bestandsnaam is: WhatsApp-Image-2025-11-07-at-17.33.54-e1762533323494.jpeg

In 2014 opende de overheid hier, op deze plek, een nieuwe locatie: de Gesloten Gezinsvoorziening.

Een plek die menselijker moest zijn dan de gevangenissen van vroeger.
Er kwamen huisjes in plaats van cellen, kleurrijke muren, een speeltuin binnen het hek.
Maar dat hek bleef dicht. De muren bleven hoog. De kinderen mochten er niet uit.
De overheid zei: “Het is geen gevangenis, het is opvang met beperkingen.”
Maar opsluiting blijft opsluiting. Er kwam meer aandacht voor de rechten van het kind, en voor de schade die opsluiting veroorzaakt.
Het kabinet beloofde dat kinderen “niet langer dan twee weken” in detentie zouden zitten. En ook zouden er geen kinderen meer in grensdetentie terecht komen.
De term “cel” werd vermeden, en men sprak voortaan over “gezinslocatie” of “gesloten opvang”. Maar in de praktijk bleek dat gezinnen soms toch langer bleven, dat de muren niet lager werden.
Het Meldpunt Vreemdelingendetentie bleef verhalen verzamelen, bezoeken afleggen, meldingen registreren, en rapporten schrijven over de omstandigheden binnen deze muren. We kwamen erachter dat er niet alleen gezinnen maar ook vrouwen vastzitten in de GGV. Omdat beide groepen zo klein zijn en anders de GGV te weinig bezet is. In 2013 werd een wetsvoorstel geschreven om vreemdelingendetentie een ander regime te geven dan strafdetentie. Natuurlijk hebben organisaties weer aandacht gevraagd voor de rechten van het kind. Maar helaas. De Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring, bedoeld om detentie “menselijker” gaf minimale verbeteringen, voor vreemdelingen in zijn geheel, en voor kinderen niet.
Ook onder deze wet blijven gezinnen opgesloten in een systeem dat uitgaat van controle en beperking. En bovendien is het wetsvoorstel vooralsnog, 13 jaar later, enkel nog een wetsvoorstel en geen wet. Het Meldpunt bleef waakzaam.
Wij ontvingen telefoontjes van binnenuit, hielden toezicht, rapporteerden aan de politiek, en bleven samenwerken met organisaties als Defence for Children, en Amnesty.
We bleven zeggen: vrijheidsbeperking is geen bescherming. Ik ben een aantal keer hierbinnen geweest, op bezoek maar ook met rondleidingen. Ik heb gezien hoe de container woningen zijn veranderd naar vaststaande appartementen. Ik heb ook gezien hoe nieuwe appartementen ondertussen toch meer vervallen zijn. Ik heb de minuscuul kleine cellen gezien die bedoeld zijn voor amv’ers. Ik heb de isoleercel gezien en heb vrouwen gesproken die meerdere keren in isolatie zijn geplaatst. En ik wil hierbij benadrukken dat vrouwen, geen maximum van 2 weken detentie hebben, maar een maximum van 1,5 jaar. 18 maanden opgesloten zitten, zelfs met betere omstandigheden, is onmenselijk.

Europa kijkt naar ons. In 2019 ben ik betrokken geweest bij het opstellen van een nieuwe richtlijn van de Raad van Europa. Onze expertbijeenkomsten die de richtlijn voor alle 46 landen van de raad van Europa moest schrijven werden het niet eens. Juist op het onderwerp van kinderdetentie is de komst van deze richtlijn geklapt. Er stond initieel in dat kinderen niet opgesloten mochten worden, maar, na jarenlang werk, kwam het er niet doorheen. En nu staat de EU op het punt een nieuwe terugkeer verordening te maken. Op 11 november zal de NL-euro parlementariër, Malik Azmani, voormalig VVD Kamerlid. De verordening presenteren waarin o.a. staat dat vreemdelingendetentie tot 24 maanden mag worden verlengd, ook voor kinderen! Wil je hier iets tegen doen? Mail dan aub de EU-parlementariërs. En dit is dan ook direct de aanleiding dat de coalitie geen kind in de cel weer samen is gekomen. Dat het helaas, in 2025, weer nodig blijkt om strijd te voeren die we dachten dat al gevoerd was.

Ik wil afsluiten met de bredere context. Het is onbegrijpelijk dat we kinderen opsluiten. Het is ook onbegrijpelijk dat we kinderen jarenlang in onbehagelijke AZCs laten wonen in ongelofelijk slechte omstandigheden. Het is onbegrijpelijk dat we kinderen, en zeker gewortelde kinderen, uitzetten naar een ander land. Uitzettingen zijn gewelddadig, soms omdat er werkelijk geweld wordt toegepast, in het vliegtuig, handboeien worden omgedaan om kinderen en kaakklem wordt toegepast. Maar uitzettingen, deportatie, het systeem op zichzelf is gewelddadig. Wij doen mensen, kinderen, volwassenen, kwetsbaren, geweld aan. Vreemdelingendetentie is niet het begin van dat geweld, maar slechts het meest schrijnende uiterste. Twintig jaar geleden begon de wake uit verontwaardiging.
Vandaag staan we hier uit volharding — en uit liefde voor gerechtigheid.
We hebben geleerd dat verandering langzaam gaat, maar ook dat niets onzichtbaar blijft als er mensen zijn die blijven kijken.
Er zijn stappen gezet:
Kinderen worden niet meer maandenlang vastgehouden, de omstandigheden zijn menselijker geworden, er is meer aandacht voor rechten.
Maar de kernvraag blijft:
Waarom kiezen we in Nederland nog steeds voor opsluiting, van onschuldige burgers?
20 jaar wake en nog nooit ben ik zo bang geweest voor de toekomst die voor mensen hierbinnen nauwelijks ruimte voor verbetering geeft, en hoogstwaarschijnlijk juist verslechtering. Maar ik blijf ook hoop houden. En ik roep jullie op tot hetzelfde. Juist dat wij hier na 20 jaar nog steeds samen staan, ontroerd mij. Juist dat wij laten zien dat wij dit niet normaal vinden, raakt mij. Twintig jaar waken.
Twintig jaar herinneren.
Twintig jaar trouw aan de overtuiging dat vrijheid en menselijkheid niet afhankelijk mogen zijn van papieren.
Wij zien jullie. Wij vergeten jullie niet. Wij geven niet op.
Dank jullie wel.

Marian van Giezen bad het gebed met woorden, toegeschreven aan de heilige Franciscus: Goede God, maak ons tot instrumenten van uw vrede: laat ons liefde brengen waar haat is, eenheid waar mensen verdeeld zijn, vergiffenis aan mensen die zwak zijn, laat ons hoop geven aan wie niet meer hoopt, geloof aan wie twijfelt; laat ons licht brengen waar het duister is en vreugde waar mensen bedroefd zijn. Help ons niet zozeer om zelf gelukkig te zijn als om anderen gelukkig te maken; niet zozeer om zelf begrepen te worden als om anderen te begrijpen; niet zozeer om zelf getroost te worden als om anderen te troosten; niet zozeer om bemind te worden als om te beminnen; want als wij geven, zal ons gegeven worden, als wij vergeven, zal ons vergeven worden, als wij sterven, zullen wij voor eeuwig leven.

Wij bidden vandaag speciaal voor al die naamloze mensen die gestorven zijn: in oorlogen, concentratiekampen, vluchtelingen verdronken op hun weg naar vrijheid… de slachtoffers van de Schipholbrand 20 jaar geleden… God, U kent hun namen. Wees hen genadig en neem hen op in uw liefdevolle armen. 

.

Schipholbrand 2005

Kijk en luister naar de onthutsende reconstructie Schipholbrand (onder)

De slachtoffers van de Schipholbrand in 2005 waren elf gedetineerde personen zonder wettige verblijfstitel die verbleven in het cellencomplex van Schiphol-Oost. De namen van de slachtoffers zijn niet allemaal publiek gemaakt, omdat het verzoek van hun families hiertegen was, maar er zijn namen bekend gemaakt van enkele van de slachtoffers. 

• Elf gedetineerden: De brand, die op 27 oktober 2005 uitbrak, kostte het leven aan elf gedetineerden in het cellencomplex op Schiphol-Oost bij Oude Meer woedde.

• Vreemdelingen: Het ging om personen die vastzaten in vreemdelingenbewaring, zonder dat er sprake was van criminele activiteiten.

Van de elf doden waren er twee afkomstig uit Suriname, twee uit Turkije, twee uit Oekraïne en verder één uit RoemeniëGeorgiëBulgarijeLibië en de Dominicaanse Republiek.

Drie gedetineerden probeerden na de brand te ontsnappen maar werden, mede doordat helikopters werden ingezet, snel opgepakt. Kort na de brand werden alle gedetineerden elders in het land ondergebracht.

Toen de brand begon waren er minimaal 268 vreemdelingen in het complex. 39 van deze toenmalig afgewezen asielzoekers hebben op 31 augustus 2006 van minister Rita Verdonk alsnog een verblijfsvergunning gekregen.[1]

De dodelijke slachtoffers

Aanvankelijk was het aantal slachtoffers nog onduidelijk. In de eerste berichtgeving was melding gemaakt van slechts één dodelijk slachtoffer.[2] Pas later de volgende dag werd bekend dat het aantal elf bedroeg.[3]

• Robert Jules Arah (34 jaar, man, Suriname) (bekend in Nederland onder vier valse namen)

• Naiva Apensa (43 jaar, man, Suriname)

• Mehmet Ava (40 jaar, man, Turkije, Koerd)

• Kemal Sahin (51 jaar, man, Turkije, Koerd)

• Vitaliy Khvylovyy (30 jaar, man, Oekraïne) (echte naam: Taras Bilyk)

• Oksana Nynych (29 jaar, vrouw, Oekraïne)

• Gheorge Sas (21 jaar, man, Roemenië)

• Dato Khidiritsj Kasolev (20 jaar, man, Georgië)

• Vladislav Leniev Petrov (31 jaar, man, Bulgarije) (ook in bezit Portugees paspoort)

• Lofti Al Swaee Al Swaiai (32 jaar, man, Libië)

• Maribel Martinez Rodriguez (25 jaar, vrouw, Dominicaanse Republiek)

Reconstructie Schipholbrand 2005 27 oktober 2005

Wakes 2023

Gebed wake 5-1-2025

Dit gebed werd gebeden bij de wake Zeist. U wordt allen uitgenodigd er op eigen wijze aandacht aan te besteden. Dan zijn we in gebed verbonden!

niet alleen in de tijd

toen, destijds, en later, ooit eens,

maar die nieuw begin zijt

als houding in het hier en nu

steeds opnieuw

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

voor hen voor wie wij waken

hoe donker de omstandigheden ook lijken

Raak ons aan dit nieuwe jaar

met wie gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

ook al staan zoveel seinen op het wereldtoneel 

op donkerrood

Raak ons aan dit nieuwe jaar 

met wie Gij zijt:

het geloof

dat nieuw begin mogelijk is

in ieder van onze eigen levens

als wij gevangen zitten

in sleur

bevangen zijn

door luiheid

bezorgd zijn

of het ons nog wel gegeven is

of Ú óns nog wel gegeven bent

wakker in ons en in al voor wie waken

díe houding aan,

die toekomst opent

de hoop levend houdt

en de liefde gaande.

Wakker Ú in ons aan

Die zijt hoop, liefde en gerechtigheid voor allen.

Hier en nu.

Amen.

Goede God, die nieuw begin zijt

Impressie extra wake voor gezin uit Emmen d.d. 16 februari 2025

Zondagmiddag 15.00: Ongeveer 70 mensen afkomstig uit Amersfoort, Baarn, Bussum, Culemborg, Hoofddorp, Kampen, Kraggenburg, Maastricht, Rijssen, Utrecht, Zeist, hebben zich verzameld voor een wake voor moeder Dupe, zoon Kowil (14), dochter Nimota (11). Esther Stomphorst, juridisch adviseur van de familie Babayants, die onderdak gevonden hebben in het kerkasiel, vertelde over haar bezoeken aan de familie. Ze kent hen nog maar twee dagen. Woensdagochtend werd Esther gebeld door mensen uit het AZC in Emmen: weer heeft de Dienst terugkeer en vertrek een gezin, wat al 8 jaar in Nederland woont, opgepakt. Wanneer de advocaat niets meer voor hen kan betekenen, zal dit gezin woensdag 19 februari uitgezet gaan worden naar Nigeria.

Schrijnend detail: moeder heeft onlangs een donornier ontvangen. Heeft de IND nagedacht over de noodzakelijke medische zorg voor moeder, zo vragen wij ons allen af, voor het hek bij het detentiecentrum

Als tweede spreker vertelt ds Kasper de Jager over hoe het hen en het gezin Babayants vergaat tijdens de permanente kerkdienst in Kampen. We moeten blijven volhouden, voor hen en voor de 300 andere gewortelde kinderen. Onder het zingen van het wakelied: We shall overcome, wandelen we het bos in voor het vervolg van de wake.

Ook Eduard Dish (Voormalig hongerstaker kinderpardon) loopt mee het bos in. Hij verwoordt in een korte speech wat machteloosheid kan doen: het kan je verlammen en het kan je tot actie brengen. Laten we vooral doorgaan met onze acties voor alle kinderen die al langer dan 7 jaar in Nederland aan het wachten zijn, op hun toekomst. Achter de hoge muur roepen we het gezin hun namen toe om te laten merken dat dit gezin niet ongezien en ongehoord uitgezet kan worden naar Nigeria. We shall overcome someday, today zingen we hen toe.

Simone Visser

Extra Wake voor Dupe en haar kinderen Nimota en Kowil.

Opnieuw hebben we een wake gehouden voor moeder Dupe en haar kinderen Nimota en Kowil. Met een groep van 50 mensen, uit Kampen, Amersfoort, Baarn, Harderwijk, Culemborg, Utrecht, Zeist stonden we op eerste paasdag bij de toegangspoort van het detentie centrum. Een paar dagen voor Pasen is het gezin vastgezet in detentiecentrum Zeist om hen een paar dagen na Pasen te kunnen uitzetten naar Nigeria. Beroep bij de rechter loopt nog. We zijn ontzet dat de IND geen rekening houdt met de medische situatie van moeder. Zij is nierpatiënt, afhankelijk van medicijnen. Op papier is het goed geregeld: medicatie is beschikbaar in een apotheek (800 km buiten Lagos.) En zelfs in het detentiecentrum is het al lastig om rekening te houden met moeder. Zo staat een zoutloos dieet niet op het standaardmenu.

We hebben onze wake gehouden, om moeder en kinderen te laten merken dat zij voor ons niet onzichtbaar zijn. Hier staan we achter het detentiecentrum, achter het hek met prikkeldraad. We hebben hun namen geroepen: Nimota, Kowil, Dupe, wij zijn hier voor jullie. You are not alone. Gewortelde kinderen blijven in Nederland! Op hoop van zegen, gaan we door met onze wakes.

Impressie wake detentiecentrum zaterdag 17 mei 2025

Wake voor gewortelde kinderen; ditmaal voor Isaac van 17, Sarah van 11, Rejoice van 7 jaar en hun moeder Lydia. Opeens werd het gezin, na 9 jaar verblijf in het AZC Emmen, opgepakt door de Dienst Terugkeer en Vertrek en vastgezet in detentiecentrum Zeist, met als doel om uitgezet te kunnen worden naar Nigeria. We stonden weer voor het hek. En ditmaal sprak Erik van Muiswinkel. Hij vertelde dat hij bij het Valentijnsdiner voor gewortelde kinderen Isaac ontmoet heeft. En hoe schadelijk het Nederlandse asielbeleid is voor de ontwikkeling van alle kinderen in het AZC. De aanhoudende onzekerheid over de lengte van de procedure geeft stress bij ouders en hun kinderen. Hij roept alle parlementsleden dan op om hun verantwoordelijkheid te nemen. Concrete invulling hiervan is (vind ik): Betrek het kinderrechtenverdrag bij de toekenning van verblijfsrecht voor gewortelde kinderen en hun ouders. ‘Laat ze blijven’ gezongen door Youp van ‘t Hek klonk door de geluidsbox. Vanaf het hek aan de voorkant liepen we in een stille tocht door het bos naar de achterkant van het complex. Onderweg werden we gebeld door Isaac. Bij de hoge muur aangekomen maakten we opnieuw contact met het gezin. Door hun namen te roepen en te schreeuwen: wij zien jullie. Jullie horen hier. Jullie zijn al thuis. Na een indringende stilte hoorden we Lydia, Isaac, Sarah en Rejoice roepen: we horen jullie! Dank voor alles! Onder het zingen van ons wakelied: we shall overcome, liepen we terug. Een jongetje van 8 liep met mij voorop! Hij had veel vragen: is er wel een speeltuin daar achter die muur? Waarom zijn die kinderen in de gevangenis? Hoe lang zijn ze in Nederland? Op mijn antwoord: al 9 jaar, antwoordde hij: ze horen hier, niet in de gevangenis. Daarna vroeg hij: hoeveel kinderen zijn dat die in de gevangenis moeten? Ik antwoordde: het zijn er 300; met hun broertjes en zusjes en hun ouders gaat het om 1000 mensen. Opeens schalde de megafoon door het bos: Every kid shall be free! Let it be!

Bij deze Simone Visser.

Wake 3 augustus 2025

Er was een grote opkomst! (46 mensen) Hopelijk ook weer een teken dat een steeds grotere groep mensen bezorgd over de manier waarop het asielbeleid in Nederland is georganiseerd. De zwijgende meerderheid komt in beweging en staat op!

Ds. Marnix van der Sijs sprak over het thema ‘ Volharding’. Volhardend is wie aan iets vasthoudt en langdurig voor iets vecht.
Soms kunnen volhardende mensen op onze zenuwen werken. Ze laten niet zo snel los .
Als volharding tot hardnekkigheid wordt, kan het afstotend werken. Maar volharding heeft te maken met ‘ harden,’ met wachten, geduldig verdragen. Een volhardend men gelooft in de goede afloop. Hij of zij weet dat wachten loont. Volharding heeft het geloof nodig dat het schijnbaar onmogelijk mogelijk wordt. (Anselm Grün)
( korte stilte)
In het evangelie van Mattheus zegt Jezus tweemaal tegen zijn leerlingen: ‘Wie volhardt tot het einde, die zal worden gered.’ Het Griekse woord dat daar staat heeft verschillende betekenissen: doorstaan, een vijandelijke aanval afwachten, dulden, verdragen. Een standvastig mens laat zich niet zo snel uit het lood slaan. Hij of zij houdt het doel voor ogen. Wie doorzet, wordt gered, zijn leven wordt gezond en heel, ook al is het tussendoor mislukt en gebroken.

Het lijkt geregeld te zijn

toespraak tijdens de extra wake 1e Paasdag 2025 door Klaas Eikelboom

Welkom allemaal

Welkom dat jullie gekomen zijn op deze paasdag, dat jullie hebben afgezien van het samenzijn met jullie familie om jullie verbondenheid te laten zien met Nimota, Kowil en Dupe.

Het lijkt allemaal geregeld te zijn. Maar dat is het niet. Ik begin met de medicijnen, als voorbeeld. Moeder Dupe is voor haar gezondheid afhankelijk van bepaalde medicijnen. En de eerste vraag die bij medisch onderlegden opkomt, is, hoe werkt dat in Nigeria, waar ze nu naartoe dreigt uitgezet te worden. Haar advocaat heeft dat ook opgeschreven in haar aanvraag. En dan komt de beslissing van de IND. De medicijnen zijn beschikbaar in Nigeria, met daarachter een verwijzing naar de website van een apotheek. Het lijkt dus geregeld te zijn. Maar wat moet moeder Dupe, als zij aankomt in Nigeria. De apotheek blijkt vijfhonderd kilometer te zijn van de plaats waar ze naartoe moet. Hoe komt ze daar? Het lijkt geregeld te zijn. Maar dat is het niet.

En dat geldt ook voor de kinderen. Wij als Nederlanders wonen in een fatsoenlijk land, en dat hebben we laten zien door het verdrag voor de rechten van het kind te tekenen. Daarin beloven wij, dat wij altijd het belang van het kind voor moeten laten gaan. En dat heeft ook zijn weg gevonden naar de IND. Ergens in de beleidsinstructies staat, neem het belang van het kind mee. Het lijkt geregeld te zijn.

In 2018 is er een onderzoek geweest, wat de gevolgen zijn van ons asielsysteem zijn voor kinderen. Hoe de jarenlange onzekerheid op hen in werkt, wat een gewelddadige arrestatie, en opsluiting in Zeist met hen doet, en wat gevolgen van deze traumatische gebeurtenissen zijn voor hun verdere leven in het land van uitzetting. En een detail kunnen wij ons nu goed voorstellen, hoe moet moeder voor de kinderen zorgen, als zij ook op zoek moet naar inkomen, en de medicijnen. Het woord dat dit allemaal samenvat, is schade. De kinderen lopen schade op. De nota heet dan ook de schade nota.

Sindsdien is deze nota vaak toegevoegd aan asielzaken. Als het goed geregeld was, dan hadden wij dat teruggezien in de beslissingen van de IND. En als ze toch tot een negatieve beslissing zouden komen, dan zou in de afwijzing toegelicht moeten worden waarom voor dit kind de schadenota niet van toepassing is. Maar meestal staat er slechts een kort zinnetje: “het belang van het kind is gewogen”. Ieder argument ontbreekt.

En dan vraag ik mij af zouden ze de nota gelezen hebben. Is er wel iemand die zo’n nota kan lezen? Hebben ze wel verstand van kinderen. Waarom nemen ze zulke ingrijpende beslissingen voor kinderen? 

Als je de stukken leest, lijkt het geregeld te zijn, maar dat is het niet.

Ik vraag van u twee dingen: de eerste als mens. Geloof niet dat het geregeld is. Want het is pijnlijk dat wij in een fatsoenlijk land een plaats hebben waar wij kinderen opsluiten en schade toebrengen. En dan is het verleidelijk om te doen alsof het niet zo is, en de formalistische argumenten van de IND te geloven.

En voor de mensen onder ons die deel uitmaken van een geloofsgemeenschap, helpt het om deze families in de voorbede te brengen, om Gods hulp te vragen, en de zonden van ons eigen overheid te belijden omdat die hen hulp onthoudt.

En het tweede, vraag ik van u als burger, en is eigenlijk hetzelfde. Want alles wat u hier ziet, het hek, de camera’s, de bewakers wordt gefinancierd van ons belastinggeld, en door een overheid die claimt te handelen in ons belang.

Gebruik daarom uw politieke invloed en vraag de overheid verantwoordelijkheid te nemen. Als het gaat om kinderen moet ze in staat zijn het belang van kinderen te herkennen en ernaar te handelen. En dat kan geregeld worden. Bijvoorbeeld door bij beslissingen die over kinderen gaan mensen te betrekken, die verstand hebben van kinderen. Jeugdzorg medewerkers bijvoorbeeld. Of kinderrechters. En als dat moeilijk is binnen een regelinstituut als de IND, richt dan een aparte commissie op buiten de IND. Maak werk van de ondertekening van het kinderrechtenverdrag.

Wat is politieke invloed?  Dat is laten weten dat je dit weet. Dat is hier komen en demonstreren. Dat is stemmen. Dat is petities tekenen. Dat is brieven versturen naar uw politieke partij, of naar uw gemeente. Dat is geld geven aan non-profits die dit plan steunen. Dat is berichten plaatsen op sociale media. Dat is duidelijk maken, wat u nu doet, doet u wel met mijn geld, maar niet in mijn naam. Geen formaliteit, maar verantwoordelijkheid.

Straks lopen we rond het detentiecentrum. U hoeft dat niet in stilte te doen. Praat hierover met uw mededemonstranten. Zodat we van elkaar weten dat we het niet alleen hoeven doen.

Dank u.

Wake 2 februari 2025

KINDERPARDON, NU eist:

  1. Een onmiddellijk kinderpardon voor gewortelde asielkinderen.
  2. Een nieuw asielbeleid waarin het belang van het kind centraal staat.
    Decennialang is sprake van een falend asielbeleid in Nederland. De gevolgen voor een asielkind kunnen enorm zijn: jarenlange onzekerheid, angst, stress, ontwikkelingsstoornissen.

Eind jaren negentig Eduard Disch (80), oud-directeur van opvangcentrum IMPULS in Maastricht, is bijna dertig jaargeleden getuige van uitzetting en deportatie van een afgewezen vluchtelingengezin. Dit gezin wordt onverwacht om 7 uur ‘s morgens door tien agenten in drie politieauto’s afgevoerd naar een
detentiecentrum in Rotterdam en een dag later op het vliegtuig gezet naar Wit-Rusland. Een traumatische gebeurtenis voor het gezin en voor Eduard een zeer ingrijpende ervaring.

11 juli 2024 Op het TV-Jeugdjournaal vertelt het 13-jarig meisje Ariana Babayants wat zij met haar vader, moeder, broer en twee in Nederland geboren zusjes meemaakt. Het gezin is een dag eerder, na 10 jaar verblijf in het asielzoekerscentrum (AZC) Emmen, onverwacht om 7 uur ’s morgens door een politieovermacht opgepakt en afgevoerd naar detentiecentrum Zeist. Ariana vertelt dat zij allen over vier dagen per vliegtuig naar Oezbekistan moeten vertrekken.
Dit bericht doet Eduard gechoqueerd uitroepen: ,,Gebeurt dit na bijna dertig jaar nog steeds in ons beschaafd en rijk land?!” Nog dezelfde avond reist hij – met support van zijn vrouw – per trein naar Den Haag voor een 7/24 uurs hongerstaking. Pal naast de voordeur van uitvoerende instantie IND.
Dertig dagen later stapt Eduard – op doktersadvies – over van voedsel-STAKEN op WAKEN. Het ‘waken’ staat voor: 1) waakzaam blijven voor dreigende uitzetting van gewortelde asiel kinderen; 2) publiek oproepen tot het tekenen van de Petitie Kinderpardon, en aan de politiek de tweevoudige eis voorleggen van het Kinderpardon. Voor deze ‘wake’ reist Eduard sinds 19 augustus van Maastricht naar Den Haag v.v. Bij het Ministerie Asiel & Migratie, Turfmarkt 147 en (op dinsdag) bij
het Tweede Kamer gebouw houdt hij de ‘wake’. Bij een uitgerolde twee meter lange banner met de tekst KINDERPARDON, NU! en drie brandende kaarsen. Op alle werkdagen van 10.00 tot 15.00 uur – mits het weer dit toelaat – verspreidt hij onder voorbijgangers de flyer Petitie Kinderpardon. Soms met hulp van wakers uit het hele land.
Dankzij een gerechtelijke uitspraak is uitzetting van het gezin Babayants uitgesteld. Echter, sinds 21 november 2024 heeft dit gezin – uit angst voor uitzetting – voorlopig een veilig en gastvrij 7/24 uur kerkasiel verkregen bij de protestantse wijkgemeente Open Hof in Kampen.

Petitie Kinderpardon Naast het gezin Babayants verkeren honderden gewortelde asiel kinderen in AZC, noodopvanghuizen en andere noodvoorzieningen. In de bizarre situatie van vijf tot tien jaar wachten in stress en angst!
Een kind mag nooit slachtoffer worden van het handelen van volwassenen!
En ongeacht of die volwassene een ouder betreft, een minister, politicus etc. .
U wilt de petitie tekenen? Een keer mee waken, flyeren? De actie volgen?www.childsupporto.nl/nieuws of www.kinderpardon.nl

Corr. adres: Mosasaurusweg 29, 6212 EJ Maastricht / eddisch@ziggo.nl / tel. 06 – 29029591

Eduard Disch was een van de sprekers op de wake van 2 februari